خوشحالم که امسال در پنجم تیر ماه، فرصتی دست داد تا در جمع کارشناسان و مدیران اداره آمار بانک مرکزی که از سراسر کشور در مجتمع آموزشی این بانک در نوشهر گرد آمده بودند، در خصوص چالشها و راهکارهای برقراری ارتباط با منابع آماری، چند ساعتی صحبت کنم.

آشنایی من با بدنه اجرایی اداره آمار طی ماه های اخیر، برای من آموخته های بسیاری داشت که در اینجا به طور مختصر برخی از آنها را برای شما نیز مرور میکنم:

– اداره آمار بانک مرکزی، از جمله بخشهایی است که شما به وضوح، «دانش و تخصص کارشناسی» را حس کرده و لمس میکنید. حدود چهارصد نفر از مدیران و کارشناسان، با تخصص و تجربه بسیار بالا، در تلاش اند تا آمارها و داده های واقعی اقتصادی کشور را ثبت کنند. با وجود چالش ها و فشارهای سیاسی که برای اینکار همیشه وجود داشته است، بانک مرکزی تلاش نموده بهترین آمار را گردآوری کند. فهرست گسترده ای از منابع آماری، از یک سوپرمارکت کوچک در شهری دورافتاده تا مدیر ارشد یک سازمان بسیار بزرگ، همگی مورد مصاحبه قرار میگیرند تا اطلاعات درست استخراج شود.

– کارشناسان اداره آمار، شرایط شغلی بسیار سختی دارند. مردم بانک و دولت را یکسان می بینند. زمانی که از وضع اقتصادی ناراضی هستند، بانک را مسبب آن میدانند. اداره آمار را با سایر بخش های بانک، و بانک را با سایر بخش های دولت و دولت را با سایر بخش های جامعه، در یک قالب میشناسند و قضاوت میکنند. تعارضات سیاسی، مناظره ها، گفتگوها و مقالات، هر یک کارکنان این بخش را با چالش جدی مواجه میکن.

– بسیاری از مردم که تعریف شاخصها را نمیدانند، برخوردهای مثبتی با کارکنان ندارند و شاخصها را نادرست میدانند. بسیاری از مدیران، ترجیح میدهند اطلاعات واقعی خود را آشکار نکنند. و کسب اطلاعات جدید، در این شرایط پر چالش، هنری است که تابع «مهارتهای ارتباطی» کارشناسان است.

در کشور ما، اهمیت آمار و اطلاعات، هنوز آنچنان که باید برای عموم مردم شناخته شده نیست. بسیاری از ما آمار و ارقام نادرست از کسب و کار خود میدهیم، درآمدهای خود را به شکل نادرست اعلام میکنیم، قیمت محصولات خود را ارزان اعلام میکنیم (مثلاً در مورد فروش ملک) و سپس از اینکه چرا آمارها در کشور ما به واقعیت نزدیک نیستند، گله میکنیم.

اما آنچه من در طول مدت ارتباط با کارکنان بانک مرکزی دیدم، افرادی متعهد، دلسوز و سخت کوش است که به پشتوانه دانش، تجربه و مهارتهای خود، با تمام وجود میکوشند مسیر دشوار کشور را در مراحل مختلف رشد و توسعه، کنترل، ثبت و مستند کنند…